עצ (عص) به عملکرد تنومند بودن و افراشته بودن چیزی دلالت دارد و برای همین در لسان وحی در موارد زیادی به درخت یا چوب دستی (عصا) به کار رفته است:
پس مثل درختی עצ نشانده نزد نهرهای آب خواهد بود..... (مزامیر فصل 1 آیه 3)
عص به معنای چوب و افزوده شدن الف به معنای برگرفته از چوب است:
قَالَ هِيَ عَصَايَ أَتَوَكَّأُ عَلَيْهَا وَأَهُشُّ بِهَا عَلَىٰ غَنَمِي وَلِيَ فِيهَا مَآرِبُ أُخْرَىٰ ﴿طه: ١٨﴾
گفت این است چوبدست من که بدان تکیه کنم و بریزم برگها را بدان بر گوسفندانم و مرا است در آن حوائجی دیگر
عص+ب = افراشته شدن درون
عصب (עצב) یا همان غضب به مفهوم برافراشته شدن، سفت و تنومند شدن و همچنین مفهوم عکس آن (فروکش نمودن) است. یکی از موارد کاربرد عصب/غضب در آیه ذیل است که مترجم آنرا به محزون شدن برگردان نموده که البته متاثر شدن مفهوم نزدیک تر و درست تر است:
و خداوند پشیمان شد که انسان را برزمین ساخته بود، و در دل خود محزون (עצב) گشت (تورات صحیفه پیدایش فصل 6 آیه 6)
و حال رنجیده مشوید، و متغیر نگردید که مرا بدینجا فروختید، زیرا خدا مرا پیش روی شما فرستاد تا (نفوس را)زنده نگاه دارد (تورات صحیفه پیدایش فصل 45 آیه 5)
عص/غض در مفهوم سفت و شدید شدن در قرآن:
وَالَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ وَإِذَا مَا غَضِبُوا هُمْ يَغْفِرُونَ ﴿الشورى: ٣٧﴾
و آنان که دوری گزینند از بزرگهای گناهان و پرده ری‌ها (فواحش) و هر گاه خشم آرند بیامرزند
عص/غض در مفهوم فروکش نمودن در قرآن:
وَقِيلَ يَا أَرْضُ ابْلَعِي مَاءَكِ وَيَا سَمَاءُ أَقْلِعِي وَ غِيضَ الْمَاءُ وَقُضِيَ الْأَمْرُ وَاسْتَوَتْ عَلَى الْجُودِيِّ وَقِيلَ بُعْدًا لِّلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿هود: ٤٤﴾
و گفته شد ای زمین فروخور آب خویش را و ای آسمان بس کن و فرونشست آب و گذشت کار و استوار شد بر جودی و گفته شد دور باد برای گروه ستمگران
وَاقْصِدْ فِي مَشْيِكَ وَ اغْضُضْ مِن صَوْتِكَ إِنَّ أَنكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ ﴿لقمان: ١٩﴾
و میانه‌رو باش در روش خویش و فرو کش از آواز خویش همانا ناخوشترین آوازها آواز خران است
از جمله مشتقات این بنیان عبارت است از:
عصیان، معصیت، مغضوب و ....