با توجه به اين كه پس از طوفان نوح حکم و کتاب و نبوت در آل ابراهیم قرار داده شد منظور از کتاب داده شدگان یا همان "اوتوا الکتاب" ذریه ابراهیم و اسرائیل است و کسانی که کتاب به آنها داده نشده اند در اصطلاح "امی" نام دارند. این مهم از آیۀ ذیل نیز مشخص است:
فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلَّهِ وَمَنِ اتَّبَعَنِ وَقُل لِّلَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ وَالْأُمِّيِّينَ أَأَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوا وَّإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ ﴿آل‌عمران: ٢٠﴾
نکته: دین اسلام ذریتی و نسبی نیست و قبل از نزول قرآن مسلمانان غیربنی اسرائیلی زیادی وجود داشته اند که شرح آن در کتب عهدعتیق بسیار است (ایرانیان، آشوریان، مصریان و یونانیانی که به تورات کتاب اسلام در آن زمان ایمان آورند). پس این نکته را فراموش نکنید.
مضاف بر آن در در آیۀ 1 از باب دوم کتاب مزامیز می خوانید:
למה (چرا) רגשו (خروش نموده اند) גוים (غریبه ها) ולאמימ (و امییون) יהגו (تفکر می کنند) ריק (در باطل)
بعبارت دیگر در لسان وحی حتی قبل از قرآن "امی" در معنای طائفه زیاد بکار رفته اما معنای آن طائفه ایست که از از احکام و فرایض الله یا کتب الله اطلاع نداشته باشد. دقیقا قرآن به این تعریف اشاره می فرماید:
هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ ﴿الجمعة: ٢﴾
پس قرآن برای امییون نازل شده است، یعنی همان کسانیکه از وحی و قصص و دستورات آن بی اطلاع بودند:
تِلْكَ مِنْ أَنبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهَا إِلَيْكَ مَا كُنتَ تَعْلَمُهَا أَنتَ وَلَا قَوْمُكَ مِن قَبْلِ هَٰذَا فَاصْبِرْ إِنَّ الْعَاقِبَةَ لِلْمُتَّقِينَ ﴿هود: ٤٩﴾
اين از خبرهاى غيب است كه آن را به تو وحى مى‌كنيم. پيش از اين نه تو آن را مى‌دانستى و نه قوم تو. پس شكيبا باش كه فرجام [نيك] از آنِ تقواپيشگان است.
نتیجه:
امی به افرادی اطلاق می شود که از کلام وحی بی خبر باشند. ممکن است کسی دکترای بیوشیمی داشته باشد اما از کلام وحی بیخبر باشد. ازاینروست که امی به معنای بی سواد یا درس ناخوانده نیست. بلکه به کسی اطلاق می گردد که از کلام وحی بیخبر و بی اطلاع است.
برای اطلاع از معنا و عملکرد ریشۀ "ام" اگر تمایل داشتید یک سوال جدید باز کرده و در بخش "معنی کلمات" پاسخ خدمتتان ارائه می گرد.