با سلام.
کبیسه گیری محاسبه ای نسبی است. مثلا می گویند تقویم قمری حدود یازده روز کبیسه دارد که پس از گذشت هر سه سال یک ماه برای جبران آن بدان اضافه می کنند (ماه سیزدهم). این جبران مآفات برای منطبق کردن تقویم قمری با مبداء ایده آل حرکت خورشید در بروج دایره البروج است. تقویم شمسی جلالی نیز تقویمی است که دارای چند ساعت کبیسه است. پس نکته اینجاست که محاسبه کبیسه بر اساس یک مبداء ایده آل صورت می پذیرد اما هیچ وقت از آن مبداء ایده آل سخنی به میان نیامده است.
(قبلا ادراک اینطور بود که) آن مبداء ایده آل همان حرکت خورشید در دایره البروج است که از روز مقدم (روز طلوع خورشید از شرق مطلق) محاسبه می گردد. (لیکن با بررسی دقیق تر تقویم برجی مشخص گردید که در تقویم برجی تقریبا حدود هر دو هزار سال، بدلیل حرکت تقدیمی زمین، برج اول جابجا می گردد. بعبارت دیگر، اگر چه تقویم برجی دارای کبیسه نیست اما حدود دو هزار سال پیش، آدمیان برج حمل را در روز آغاز سال می دیده اند، نه برج حوت را که امروز ما می بینیم. این نیز صرفا بخاطر حرکت تقدیمی سیاره زمین است. در این خصوص توصیه میکنم که به مطالعه "حرکت تقدیمی" بپردازید).
در تقویم شمسی طول ماه ها ثابت است در حالیکه مدت زمان حضور خورشید در هر برج از بروج دایره البروج مختلف و متغیر می باشد. برای همین است که طراحان تقویم شمسی اقدام به نرمالایز نمودن طول ماه های آن نمودند (همسان سازی طول ماه های سال) تا برای امور مالیات و نظامی و حکومت داری قابل استفاده باشد.
نتیجه
بنابراین تقویم برجی علیرغم اینکه بدون کبیسه می باشد لیکن بدلیل نوسانات بروج در آن نمی تواند بعنوان تقویم ایده آلی مبنا قرار داده شود که در سوره توبه آیه 36 بدان اشاره شده است:
إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذَٰلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ فَلَا تَظْلِمُوا فِيهِنَّ أَنفُسَكُمْ وَقَاتِلُوا الْمُشْرِكِينَ كَافَّةً كَمَا يُقَاتِلُونَكُمْ كَافَّةً وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ ﴿التوبة: ٣٦﴾
در حقيقت، شماره ماهها نزد خدا، از روزى كه آسمانها و زمين را آفريده، در كتاب [علم] خدا، دوازده ماه است؛ از اين [دوازده ماه]، چهار ماه، [ماهِ] حرام است. اين است آيين استوار، پس در اين [چهار ماه ]بر خود ستم مكنيد، و همگى با مشركان بجنگيد، چنانكه آنان همگى با شما مىجنگند، و بدانيد كه خدا با پرهيزگاران است.
چرا که مطابق آیه فوق، تقویم الهی از روز خلقت آسمان ها و زمین بلاتغییر و بلا تبدیل باقی مانده است. این در حالی است که ماه اول تقویم برجی هر حدود دو هزار سال یکبار جابجا می شود و مثلا برج اول در زمان ابراهیم نبی با برج اول زمان مسیح و با برج اول زمان ما متفاوت است. بر این اساس تقویم برجی نمی تواند کاندیدای درستی برای گاهشماری باشد.
لذا تنها "محل استقرار خورشید" بر روی خط افق و نوسانات منظم آن بین نقاط اعتدال و انقلاب است که گاهشماری بی نقص و بلاتغییری را ایجاد میکند و تنها تقویمی است که نه دارای کبیسه است نه در آن ماه ها جابجا می شوند:
وَالشَّمْسُ تَجْرِي لِمُسْتَقَرٍّ لَّهَا ذَٰلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ ﴿يس: ٣٨﴾
و خورشيد به [سوى] قرارگاه ويژه خود روان است. تقدير آن عزيز دانا اين است.