در مورد قفای خداوند قبلا در این پست پاسخ داده شده است. اما همانطور که در فراز مورد سوال آورده شده، آیه تورات می فرماید:
... زیرا انسان نمی‌تواند مرا ببیند و زنده بماند... (تورات صحیفه خروج فصل 33 آیه 20)
بنابر آیه فوق، هیچ انسانی نمی تواند خدا را ببیند و زنده بماند!
بحث:
توجه کنید که آیه فوق، یک گزارۀ فلسفی نیست که با "بازی های کلامی" بخواهیم استنتاج های دیگر را بدان وصل کنیم. این آیه ای از آیات وحی است و باید "در کنار آیات دیگر" فهم گردد. ابزار منطق، محلی برای عرضه اندام در بحث متکی بر آیات را ندارد.
چند مثال:
وَالْمَلَكُ عَلَىٰ أَرْجَائِهَا وَ يَحْمِلُ عَرْشَ رَبِّكَ فَوْقَهُمْ يَوْمَئِذٍ ثَمَانِيَةٌ ﴿الحاقة: ١٧﴾
و فرشتگان در اطراف اند، و عرش پروردگارت را آن روز، هشت حمل میکنند
آیه فوق فرموده که عرش خداوند را فرشتگان حمل میکنند. آیا پس باید ادعا کرد که خداوندی که روی عرش می نشیند و عرشش را حمل میکنند، جسم است؟
الَّذِينَ يَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَمَنْ حَوْلَهُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَيُؤْمِنُونَ بِهِ وَيَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا وَسِعْتَ كُلَّ شَيْءٍ رَّحْمَةً وَعِلْمًا فَاغْفِرْ لِلَّذِينَ تَابُوا وَاتَّبَعُوا سَبِيلَكَ وَقِهِمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ ﴿غافر: ٧﴾
كسانى كه عرش را حمل مى‌كنند، و آنها كه پيرامون آنند، به سپاس پروردگارشان تسبيح مى‌گويند و به او ايمان دارند و براى كسانى كه گرويده‌اند طلب آمرزش مى‌كنند: «پروردگارا، رحمت و دانش [تو بر] هر چيز احاطه دارد؛
یا حتی آیات دیگری وجود دارد که پروردگار در روز قیامت با انسان ها تکلم میکند:
إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلًا أُولَٰئِكَ لَا خَلَاقَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَلَا يَنظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿آل‌عمران: ٧٧﴾
كسانى كه پيمان خدا و سوگندهاى خود را به بهاى ناچيزى مى‌فروشند، آنان را در آخرت بهره‌اى نيست؛ و الله روز قيامت با آنان سخن نمى‌گويد، و به ايشان نمى‌نگرد، و پاكشان نمى‌گرداند، و عذابى دردناك خواهند داشت.
مگر بر اساس آیه فوق نمی توان ادعا کرد که خداوندی که سخن میگوید و دارای صدا است یا نگاه میکند، جسم نیست؟
راه حل:
برای پاسخ به اینگونه سوالات باید به آیه ذیل توجه ویژه ای نمود:
يَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَيْرَ الْأَرْضِ وَالسَّمَاوَاتُ وَبَرَزُوا لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ ﴿ابراهيم: ٤٨﴾
روزى كه زمين به غير اين زمين، و آسمانها به غیر آسمانها مبدل گردد، و [مردم] در برابر خداى يگانه قهار ظاهر شوند.
قرآن در آیه فوق، به ما می آموزد که قوانین آخرت با قوانین دنیا ابدا قابل مقایسه نیست. به زبان دیگر؛ هستی شناسی پس از قیامت با دنیای امروز ما ابدا قابل قیاس نیست و ما انسانها هیچ درکی از آخرت، الا به میزان محدودی که در کلام وحی آمده است نداریم.
نتیجه:
آنچکه در آیات متعدد مبنی بر حمل شدن عرش خداوند، تکلم خداوند، نگاه کردن خداوند و ملاقات با الله در آیات متعدد ذکر شده، صد در صد اتفاق می افتد لیکن درک آن برای ما که در زمین و قوانینی که از آن تجربه کرده ایم، زندگی می کنیم، عملا غیرممکن است.
بنابراین، اساسا طرح کردن اینگونه سوالات که "آیا خداوند جسم است یا خیر"، بدون در نظرگرفتن مباحثی که در فوق آمد، بی نتیجه است. اما آنچکه می دانیم آن است که هر آنچکه در تورات و انجیل و قرآن، نازل گردیده است حق است و اتفاق می افتد، لیکن ما انسانها از کیفیت وقوع بیشتر آن بی اطلاع می باشیم.