در آیات زبور در تعریف توکل می فرماید:
به الله پناه بردن بهتر است از توکل نمودن بر آدمیان. به یهوه پناه بردن بهتراست از توکل نمودن بر امیران (مزامیر فصل ١١٨ آیات ٨ و ٩)
مطابق آیه فوق توکل چیزی جز پناه بردن و التزام عملی به دستورات پروردگار نیست لذا یک مومن بر خلق خدا توکل نمی کند، چرا که به عهد خداوند ایمان کامل دارد و مطمئن است که اگر احکام و دستورات خداوند را انجام دهد، این الله است که وکالت او را بر عهده می گیرد. اما کسی که کم ایمان یا بی ایمان است بر آدمیان توکل می کند و تصور میکند که صرف اتکاء بر قدرت یا ثروت و اطاعت از غیرالله می تواند در کارهای او فرجی را ایجاد نماید. پس فرد مومن در پناه دستورات الله است و فرد کافر در پناه تصمیماتی است که دیگران برای او می گیرند. بر همین اساس در قرآن می فرماید:
بگو هرگز چیزی جز آنچه الله برای ما مقرر داشته است، به ما نمیرسد، او مولای ماست و مؤمنان باید بر الله توکل کنند ﴿التوبة: ٥١﴾
بنابراین، یک مومن تسلیم امری است که الله برای او مقرر کرده اما یک کافر بر تصمیمات و امکانات غیرالله اعتماد و تکیه کرده است. در آیات صحیفه اشعیاء نیز در خصوص توکل و استعانت از غیرالله می فرماید:
وای بر آنانی که به جهت اعانت به مصر فرود آیند و بر اسبان تکیه نمایند و برارابهها از آنرو که کثیرند و بر سواران از آنرو که بسیارقویاند توکل کنند اما بسوی قدوس اسرائیل نظر نکنند و خداوند را طلب ننمایند (صحیفه اشعیاء فصل 31 آیه 1)
آیه فوق صریحا تکیه صرف به نفرات و ارابه ها و اسباب جنگ را مزمت فرموده و به کسی که الله و دستوراتش را پناه خود قرار نداده و در عوض به امکانات جنگی تکیه کرده هشدار داده است. مضاف بر آن در صحیفه اشعیاء می فرماید:
و خداوند چنین میگوید: «ملعون باد کسیکه بر انسان توکل دارد و بشر را اعتماد خویش سازد و دلش از یهوه منحرف باشد. 6 و او مثل درخت عرعر در بیابان خواهد بود و چون نیکویی آید آن را نخواهد دید بلکه در مکان های خشک بیابان در زمین شوره غیرمسکون ساکن خواهدشد.» 7 مبارک باد کسیکه بر خداوند توکل دارد و خداوند اعتماد او باشد. 8 او مثل درخت نشانده بر کنار آب خواهد بود که ریشه های خویش را بسوی نهر پهن میکند و چون گرما بیاید نخواهدترسید و برگش شاداب خواهد ماند و در خشکسالی اندیشه نخواهد داشت و از آوردن میوه باز نخواهد ماند (صحیفه اشعیاء فصل 17 آیات 5 تا 8)