بر اساس آیات فصل 12 و 13 صحیفه پیدایش از تورات، شکل گیری مقام ابراهیم و مذبحی که وی در آن نقطه بنا کرد (همان جایگاه بیت الله الحرام ) از نظر زمانی به همان ابتدای ورود ابراهیم به سرزمین وعده داده شده از جانب خداوند بر می گردد. بر اساس همین آیات، ابراهیم در زمان بنای بیت الله الحرام، نه زنی به اسم هاجر را داشته و نه فرزندی به اسم اسماعیل را:
پس، ازآنجا به کوهی که به شرقی بیت ئیل است، کوچ کرده، خیمه خود را برپا نمود. و بیت ئیل بطرف غربی و عای بطرف شرقی آن بود. و در آنجا مذبحی برای خداوند بنا نمود و نام یهوه را خواند (تورات صحیفه پیدایش فصل 12 آیه 8)
همچنین
پس، از جنوب، طی منازل کرده، به بیت ئیل آمد، بدانجایی که خیمه‌اش در ابتدا بود، در میان بیت ئیل و عای، 4 به مقام آن مذبحی که اول بنانهاده بود، و در آنجا ابرام نام یهوه را خواند (تورات صحیفه پیدایش فصل 13 آیات 3 و 4)
لذا تا فصل 16 از صحیفه پیدایش که مدتها بعد از مشخص شدن مقام ابراهیم و بنای مذبح رخ می دهد، ابراهیم نه زنی به اسم هاجر را داشته و نه فرزندی به اسم اسماعیل. این مشخص می کند که خود ابراهیم (به تنهایی) بیت الله الحرام را بنا کرده است. قرآن نیز در خصوص مشخص شدن محل بیت العتیق می فرماید:
وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ أَن لَّا تُشْرِكْ بِي شَيْئًا وَ طَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ ﴿الحج: ٢٦﴾
و چون براى ابراهيم جاى خانه را معين كرديم [بدو گفتيم:] «چيزى را با من شريك مگردان و خانه‌ام را براى طواف‌كنندگان و قيام‌كنندگان و ركوع‌كنندگان [و] سجده‌كنندگان پاكيزه دار.»
ملاحظه می شود که قرآن نیز صریحا فقط ابراهیم را بنیانگذار بیت الله الحرام می داند. لیکن در آیات 125 تا 129 سوره بقره به کارهایی که اسماعیل نیز در آینده انجام داده اشاره فرموده است.
اما در خصوص آیات 125 تا 129 سوره بقره:
همانطور که قبلا در پرسش و پاسخی در خصوص بنای خانه خداوند توسط ابراهیم به تفصیل بیان شده، قرآن دو واژۀ ابراهیم و اسماعیل را هیچ کجا بهم عطف نکرده بلکه اسماعیل را به قرینه آورده است. بدین معنا که اسماعیل نیز (همچنین) خانه خداوند را در زمانی در آینده ترمیم و بنا کرده است.
با مطالعه آیات تورات هم متوجه می شویم که نه تنها اسماعیل بلکه یعقوب نیز به بیت ئیل و بنای مذبح در آنجا نقطه مامور شده بود:
و خدا به یعقوب گفت: «برخاسته، به بیت ئیل برآی، و در آنجا ساکن شو و آنجا برای خدایی که بر تو ظاهر شد، وقتی که ازحضور برادرت، عیسو فرار کردی، مذبحی بساز (تورات صحیفه پیدایش فصل 35 آیه 1)
این در حالی است که یعقوب سالها پس از فوت ابراهیم و اسماعیل زندگی می کرده است.
نتیجه
بر اساس آیات تورات و قرآن فقط شخص ابراهیم بنیانگذار بیت الله الحرام است. اما قرآن فرموده که اسماعیل نیز، قواعد آنرا بنا کرده است (رجوع شود به پرسش و پاسخ در خصوص بنای خانه خداوند توسط ابراهیم ). در همین حال تورات هم فرموده که یعقوب نیز به دستور خداوند به آن نقطه فرستاده شده تا خداوند را عبادت نماید و مذبحی در آن نقطه بسازد. پس هر دو کتاب ابراهیم را بنیانگذار بیت الله الحرام می دانند لیکن اسماعیل و یعقوب را مرمت کنندگان و بنا کنندگان آتی آن معرفی نموده اند.
پس این نظر که ابراهیم بهمراهی و در کنار اسماعیل بیت الله الحرام را بنا نموده هم با قرآن و هم با تورات در تخالف است.