به کارکرد ریشه "خلد" در آیات قرآن توجه فرمایید:
وَمَا جَعَلْنَا لِبَشَرٍ مِّن قَبْلِكَ الْخُلْدَ أَفَإِن مِّتَّ فَهُمُ الْخَالِدُونَ ﴿الأنبياء: ٣٤﴾
و پيش از تو براى هيچ بشرى جاودانگى قرار نداديم. آيا اگر تو از دنيا بروى آنان جاويدانند؟
در آیه فوق واژۀ "خلد" به جاودانگی برگردان شده است . به نمونه ای دیگر توجه فرمایید:
فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ الشَّيْطَانُ قَالَ يَا آدَمُ هَلْ أَدُلُّكَ عَلَىٰ شَجَرَةِ الْخُلْدِ وَمُلْكٍ لَّا يَبْلَىٰ ﴿طه: ١٢٠﴾
پس شيطان او را وسوسه كرد، گفت: «اى آدم، آيا تو را به درخت جاودانگى و مُلكى كه زايل نمىشود، راه نمايم؟»
کارکرد این ریشه در آیات دیگر نیز به "طول عمر" دلالت دارد:
وَتَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمْ تَخْلُدُونَ ﴿الشعراء: ١٢٩﴾
و كاخهاى استوار مىگيريد به اميد آنكه جاودانه بمانيد؟
با توجه به آیات قبل و بعد مشخص می شود که منظور آیه فوق ساخت کاخ هایی استوار به تصور سبب "طول عمر" و سکونت طولانی در آن است. به نمونه ای دیگر توجه فرمایید:
يَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ ﴿الهمزة: ٣﴾
پندارد كه مالش او را جاويد كرده،
در آیه فوق نیز "خلد" به "طول عمر" دلالت دارد که مترجم آنرا به جاوید برگردان نموده است.
** نکته ای در خصوص موت (مرگ)
در قرآن فرموده کسانیکه به بهشت می روند، دیگر طعم مرگ را نمی چشند. قرآن تاکید کرده که ایشان صرفا همان مرگی که ایشان را از دنیا به "جنت عدن" انتقال داد را چشیده اند و پس از آن دیگر "موت" یا مرگی در کار نخواهد بود:
لَا يَذُوقُونَ فِيهَا الْمَوْتَ إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولَىٰ وَوَقَاهُمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ ﴿الدخان: ٥٦﴾
در آنجا جز مرگ نخستين، مرگ نخواهند چشيد و الله آنها را از عذاب دوزخ نگاه مىدارد.
این در خصوص جهنم نیز صادق است. بدین معنا که در جهنم موت یا مرگ از هر سو به انسان هجوم می آورد لیکن فرد قطعا نمی میرد بلکه باید هزاران بار طعم مرگ را بچشد و باز هم از مرگ قطعی خبری نیست:
يَتَجَرَّعُهُ وَلَا يَكَادُ يُسِيغُهُ وَيَأْتِيهِ الْمَوْتُ مِن كُلِّ مَكَانٍ وَمَا هُوَ بِمَيِّتٍ وَمِن وَرَائِهِ عَذَابٌ غَلِيظٌ ﴿ابراهيم: ١٧﴾
آن را جرعه جرعه مىنوشد و نمىتواند آن را فرو برد، و مرگ از هر جانبى به سويش مىآيد ولى نمىميرد و عذابى سنگين به دنبال دارد.
نتیجه
واژۀ "خلد" در آیات قرآن به جاودانگی و طول عمر دلالت دارد. لیکن با توجه به اینکه در جنت عدن "موت" وجود ندارد، به این نتیجه قطعی می رسیم که منظور از عبارت "خالدین فیها" زندگی ابدی در بهشت و همچنین عذاب ابدی در جهنم است. بنابراین، عبارت "خالدین فیها" به جاودانه بودن مومنین در بهشت و جاودانه بودن کفار در جهنم دلالت دارد. جاودانگی که در آن موت یا مرگی وجود ندارد.