در ابتدا باید توجه کنیم که هدف خداوند از این آیات چیست؟ آیا خداوند می خواهد به تبعیض جنسیتی چنگ بزند؟
1 ) خداوند در سوره بقره به یکی از عملکردهای شیطان اشاره میکند که آن گفتن حرفهای بدون سند در مورد خداوند است.
إِنَّمَا يَأْمُرُكُم بِٱلسُّوٓءِ وَٱلْفَحْشَآءِ وَأَن تَقُولُوا۟ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ [٢:١٦٩]
او شما را به بدى و زشتى فرمان مىدهد و مىخواهد كه درباره خدا چيزهايى بگوييد كه بدان آگاه نيستيد.
و در سوره نحل خداوند دستور می دهد که بدون علم در مورد خداوند مثال نزنیم .
فَلَا تَضْرِبُوا۟ لِلَّهِ ٱلْأَمْثَالَ ۚ إِنَّ ٱللَّهَ يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ [١٦:٧٤]
براى خدا مثَل مزنيد، خدا مىداند و شما نمىدانيد.
2) در آیاتی که در سوال مطرح شده است، خداوند گفتار بدون علم مردم را مواخذه می کند به مردم میفهماند که حتی در مورد کوچکترین مسائل هم نباید بدون علم و دلیل روشن در مورد خداوند صحبت کنند و مثال بزنند و منظورتراشی کنند.
به عنوان مثال خداوند در ادامه آیات در سوره نحل میفرماید :
أَلَكُمُ ٱلذَّكَرُ وَلَهُ ٱلْأُنثَىٰ [٥٣:٢١]
آيا شما را پسر باشد و او را دختر؟
تِلْكَ إِذًۭا قِسْمَةٌۭ ضِيزَىٰٓ [٥٣:٢٢]
اين تقسيمى است خلاف عدالت.
إِنْ هِىَ إِلَّآ أَسْمَآءٌۭ سَمَّيْتُمُوهَآ أَنتُمْ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلْطَـٰنٍ ۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَمَا تَهْوَى ٱلْأَنفُسُ ۖ وَلَقَدْ جَآءَهُم مِّن رَّبِّهِمُ ٱلْهُدَىٰٓ [٥٣:٢٣]
اينها چيزى نيستند جز نامهايى كه خود و پدرانتان به آنها دادهايد. و خداوند هيچ دليلى بر آنها نفرستاده است. تنها از پى گمان و هواى نفس خويش مىروند و حال آنكه از جانب خدا راهنماييشان كردهاند.
یا خداوند در سوره نجم میفرماید :
إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِٱلْءَاخِرَةِ لَيُسَمُّونَ ٱلْمَلَـٰٓئِكَةَ تَسْمِيَةَ ٱلْأُنثَىٰ [٥٣:٢٧]
آنان كه به آخرت ايمان ندارند فرشتگان را زنان مىنامند.
وَمَا لَهُم بِهِۦ مِنْ عِلْمٍ ۖ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ ۖ وَإِنَّ ٱلظَّنَّ لَا يُغْنِى مِنَ ٱلْحَقِّ شَيْـًۭٔا [٥٣:٢٨]
اينان را بدانچه مىگويند هيچ دانشى نيست. تنها از پندار خود پيروى مىكنند و پندار براى شناخت حقيقت كافى نيست.
یا در سوره صافات میفرماید :
أَمْ خَلَقْنَا ٱلْمَلَـٰٓئِكَةَ إِنَـٰثًۭا وَهُمْ شَـٰهِدُونَ [٣٧:١٥٠]
آيا وقتى كه ما ملائكه را زن مىآفريديم آنها مىديدند؟
یا در ادامه آیات در سوره صافات میفرماید :
مَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ [٣٧:١٥٤]
شما را چه مىشود؟ چگونه قضاوت مىكنيد؟
أَفَلَا تَذَكَّرُونَ [٣٧:١٥٥]
آيا نمىانديشيد؟
أَمْ لَكُمْ سُلْطَـٰنٌۭ مُّبِينٌۭ [٣٧:١٥٦]
يا بر ادعاى خود دليل روشنى داريد؟
فَأْتُوا۟ بِكِتَـٰبِكُمْ إِن كُنتُمْ صَـٰدِقِينَ [٣٧:١٥٧]
اگر راست مىگوييد كتابتان را بياوريد.
همانطور که در آیات بالا مشاهده می شود گفتار هر سخنی در مورد خدا بدون دلیل روشن باعث خشم خداوند میشود و خداوند تنها دلایل روشن در کتب آسمانی خود را میپذیرد.
3) در این آیات به تبعیض جنسیتی از دیدگاه مردم اشاره شده است و این دیدگاه خداوند نیست و خداوند می خواهد نشان دهد که مردم چیزهایی را که خود اکراه داشته اند ، بدون علم به خداوند نسبت داده اند.
وَيَجْعَلُونَ لِلَّهِ ٱلْبَنَـٰتِ سُبْحَـٰنَهُۥ ۙ وَلَهُم مَّا يَشْتَهُونَ [١٦:٥٧]
براى خدا دختران قائل مىشوند -او منزه است- و براى خود هر چه دوست دارند.
وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِٱلْأُنثَىٰ ظَلَّ وَجْهُهُۥ مُسْوَدًّۭا وَهُوَ كَظِيمٌۭ [١٦:٥٨]
و چون به يكيشان مژده دختر دهند، سيهروى شود و خشمگين گردد.
4) باید دقت کنیم که در پیشگاه خداوند جنسیت مطرح نیست بلکه ایمان و عمل صالح باعث برتری انسان ها از یکدیگر میشود.
يَـٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَـٰكُم مِّن ذَكَرٍۢ وَأُنثَىٰ وَجَعَلْنَـٰكُمْ شُعُوبًۭا وَقَبَآئِلَ لِتَعَارَفُوٓا۟ ۚ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ ٱللَّهِ أَتْقَىٰكُمْ ۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌۭ [٤٩:١٣]
اى مردم، ما شما را از نرى و مادهاى بيافريديم. و شما را جماعتها و قبيلهها كرديم تا يكديگر را بشناسيد. هر آينه گرامىترين شما نزد خدا، پرهيزگارترين شماست. خدا دانا و كاردان است.
مَنْ عَمِلَ صَـٰلِحًۭا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌۭ فَلَنُحْيِيَنَّهُۥ حَيَوٰةًۭ طَيِّبَةًۭ ۖ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا۟ يَعْمَلُونَ [١٦:٩٧]
هر زن و مردى كه كارى نيكو انجام دهد، اگر ايمان آورده باشد زندگى خوش و پاكيزهاى بدو خواهيم داد و پاداشى بهتر از كردارشان عطا خواهيم كرد.