در انتخاب همسر شایسته، معیار اول و آخری که تورات و قرآن آنرا واجب می دانند همان التزام "قلبی و عملی به کلام وحی" است:
و با ایشان(اقوام کافر) مصاهرت منما؛ دختر خود را به پسر ایشان مده، و دختر ایشان را برای پسر خود مگیر. زیرا که اولاد تو را از متابعت من برخواهند گردانید، تا خدایان غیر را عبادت نمایند، و غضب خداوند بر شما افروخته شده، شما را بزودی هلاک خواهد ساخت (تورات صحیفه تثنیه فصل 7 آیات 3 و 4)
و با زنان مشرك ازدواج نكنيد، تا ايمان بياورند. قطعاً خدمتکار با ايمان بهتر از زن مشرک است، هر چند آن زن شما را به شگفتی آورد. و به مردان مشرك زن ندهيد تا ايمان بياورند. قطعاً خدمتکار با ايمان بهتر از مرد مشرك است، هر چند شما را به شگفت آورد. آنان به سوى آتش فرا مى‌خوانند، در حالیکه الله به فرمان خود، به سوى بهشت و آمرزش فرا مى‌خواند، و الله آيات خود را براى مردم روشن مى‌گرداند، باشد كه متذكر شوند ﴿قرآن سوره البقرة: ٢٢١﴾
اما برخی با تمسخر می پرسند که چه ربطی بین دین و انتخاب همسری شایسته است؟ برای پاسخ به این سوال به برخی از احکام و فرایض کلام الهی توجه فرمایید تا مشخص شود چرا التزام عملی به کلام الله تضمین کنندۀ خوشبختی در زندگی مشترک است:
1- فردی که دینش خالصانه برای الله باشد، بواسطۀ ذکر الله و انجام فریضۀ صلات و مطالعۀ کلام وحی، آرامش قلب دارد. درگیر تلاطم های روحی روانی نمی شود و بواسطۀ این کتاب و آن سخن و فلان نظر، دچار دمدمی مزاجی نمی گردد. قلب او همواره در آرامش است و این آرامش را از ایمان به کلام الله دارد نه یوگا و موسیقی و فلسفه که محصولات بشری است :
الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللَّهِ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ ﴿الرعد: ٢٨﴾
همان كسانى كه ايمان آورده‌اند و دلهايشان به ياد الله آرام مى‌گيرد. آگاه باش كه با ياد الله قلب ها آرامش مى‌يابد.
بنابراین، اطمینان قلب و آرامش یکی از صفات نیکویی است که چه زن و چه مرد مومن همواره با خود بهمراه دارند.
2- زن و مردی که به کلام الله عمل می کنند، مطابق دستورات الهی زبان شان را افسار زده و در کنترل می آورند. چرا که الله می فرماید:
وَقُل لِّعِبَادِي يَقُولُوا الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنزَغُ بَيْنَهُمْ إِنَّ الشَّيْطَانَ كَانَ لِلْإِنسَانِ عَدُوًّا مُّبِينًا ﴿الإسراء: ٥٣﴾
و به بندگانم بگو: «به بهترین وجه سخن بگويند»، كه شيطان ميانشان را به هم مى‌زند، زيرا شيطان همواره براى انسان دشمنى آشكار است.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا ﴿الأحزاب: ٧٠﴾
اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، از الله پروا داريد و سخن شایسته گوييد.
بنابر آیات فوق، زن و مرد شایسته کسی است که به شایستگی با هم سخن میگویند و راه ورود شیطان را می بندند و به زبان ساده تر، از شر زبان همدیگر در امان هستند!
3- زن و مردی که به کلام وحی ایمان دارند، دستور قرآنی مبنی بر عدم تمسخر و تحقیر طرف مقابل را رعایت میکنند. القاب زشت به دیگری نسبت نمی دهد و دنبال عیب گویی و غیبت نیستند:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِّن قَوْمٍ عَسَىٰ أَن يَكُونُوا خَيْرًا مِّنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِّن نِّسَاءٍ عَسَىٰ أَن يَكُنَّ خَيْرًا مِّنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُوا أَنفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ وَمَن لَّمْ يَتُبْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿الحجرات: ١١﴾
اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، نبايد قومى قوم ديگر را مسخره كند، شايد آنها از اينها بهتر باشند، و نبايد زنانى زنان [ديگر] را [مسخره كنند ]، شايد آنها از اينها بهتر باشند، و از يكديگر عيب مگيريد، و به همديگر لقبهاى زشت مدهيد؛ چه ناپسنديده است نام زشت پس از ايمان. و هر كه توبه نكرد آنان خود ستمكارند.
4- زن و مردی که به کلام وحی التزام دارند بر اساس آیه ذیل به بطور شایسته به نیازهای زناشویی یکدیگر پاسخ می دهند:
أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ إِلَىٰ نِسَائِكُمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّكُمْ كُنتُمْ تَخْتَانُونَ أَنفُسَكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ وَعَفَا عَنكُمْ فَالْآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الْأَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيَامَ إِلَى اللَّيْلِ وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنتُمْ عَاكِفُونَ فِي الْمَسَاجِدِ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ فَلَا تَقْرَبُوهَا كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ ﴿البقرة: ١٨٧﴾
در شبهاى روزه، همخوابگى با زنانتان بر شما حلال گرديده است. آنان براى شما لباسى هستند و شما براى آنان لباسى هستيد. خدا مى‌دانست كه شما با خودتان ناراستى مى‌كرديد، پس توبه شما را پذيرفت و از شما درگذشت. پس، اكنون [در شبهاى ماه رمضان مى‌توانيد] با آنان همخوابگى كنيد، و آنچه را خدا براى شما مقرر داشته طلب كنيد. و بخوريد و بياشاميد تا رشته سپيد بامداد از رشته سياه [شب] بر شما نمودار شود؛ سپس روزه را تا [فرا رسيدن] شب به اتمام رسانيد. و در حالى كه در مساجد معتكف هستيد [با زنان] درنياميزيد. اين است حدود احكام الهى! پس [زنهار به قصد گناه] بدان نزديك نشويد. اين گونه، خداوند آيات خود را براى مردم بيان مى‌كند، باشد كه پروا پيشه كنند.
5- زن و مردی که به کلام وحی ایمان دارند بر اساس التزام به کلام وحی خشم خود را به کنترل در می آورند و یکدیگر را می بخشند:
الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ ﴿آل‌عمران: ١٣٤﴾
همانان كه در فراخى و تنگى انفاق مى‌كنند؛ و خشم خود را فرو مى‌برند؛ و از مردم در مى‌گذرند؛ و خداوند نكوكاران را دوست دارد.
نتیجه
معیار اصلی و غیرقابل چشم پوشی انتخاب همسر در آیات قرآن و تورات، التزام عملی داشتن به کلام وحی است. در بطن کلام وحی یعنی در آیات تورات و قرآن و انجیل، تعالیم متعددی در خصوص معیارها و وظایف زن و شوهر بیان شده که در این مجال محدود به برخی از آنها اشاره شد. این پاسخ صرفا سرنخ و راهنمایی خلاصه است تا دعوت به بررسی بیشتر معیارهای گزینش همسر در آیات قرآن و تورات و انجیل نماید.