آیات تورات، صحف انبیاء و قرآن به "نذر" پرداخته است:
آنچه را که از دهانت بیرون آید، هوشیار باش که بجا آوری، موافق آنچه برای یهوه خدایت از اراده خود نذر کرده‌ای و به زبان خود گفته‌ای (تورات صحیفه تثنیه فصل 23 آیه 23)
چون برای خدا نذر نمایی در وفای آن تاخیر منما زیرا که او از احمقان خشنود نیست؛ پس به آنچه نذر کردی وفا نما. 5 بهتراست که نذر ننمایی از اینکه نذر نموده، وفا نکنی (صحیفه جامعه فصل 5 آیات 4 و 5)
از آیات فوق مشخص می گردد که:
1) نذر عبارت از سخنی است که انسان از روی اراده در خصوص به انجام رساندن کاری برای پروردگار به زبان بیاورد.
2) نذرها فقط اختصاص به پروردگار دارد.
3) انسان باید به نذر خود وفا کند
4) نذر نکردن بهتر از ادا نکردن یا وفانکردن به نذر است.
تمامی موارد فوق در آیات قرآن نیز بیان شده است:
إِذْ قَالَتِ امْرَأَتُ عِمْرَانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ مَا فِي بَطْنِي مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿آل‌عمران: ٣٥﴾
چون زن عمران گفت: «پروردگارا، آنچه در شكم خود دارم نذر تو كردم تا مخصوص تو باشد؛ پس، از من بپذير كه تو خود شنواى دانايى.»
فَكُلِي وَاشْرَبِي وَقَرِّي عَيْنًا فَإِمَّا تَرَيِنَّ مِنَ الْبَشَرِ أَحَدًا فَقُولِي إِنِّي نَذَرْتُ لِلرَّحْمَٰنِ صَوْمًا فَلَنْ أُكَلِّمَ الْيَوْمَ إِنسِيًّا ﴿مريم: ٢٦﴾
و بخور و بنوش و ديده روشن دار. پس اگر كسى از آدميان را ديدى، بگوى: «من براى [خداى] رحمان روزه نذر كرده‌ام، و امروز مطلقاً با انسانى سخن نخواهم گفت.»
وَمَا أَنفَقْتُم مِّن نَّفَقَةٍ أَوْ نَذَرْتُم مِّن نَّذْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُهُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ ﴿البقرة: ٢٧٠﴾
و هر نفقه‌اى را كه انفاق، يا هر نذرى را كه عهد كرده‌ايد، قطعاً الله آن را مى‌داند، و براى ستمكاران هيچ ياورى نيست.
مطابق آیات فوق، نذرها صرفا به الله اختصاص دارد، چرا که الله است که سمیع و علیم و قادر است. همچنین قرآن فرموده:
يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا ﴿الانسان: ٧﴾
آنان که به نذر خود وفا مى‌كردند، و از روزى كه گزند آن فراگيرنده است مى‌ترسيدند.
آیه فوق نیز وفای به نذر و ادای آن را جزو ویژگی های مومنین برشمرده است.
در خصوص رابطه بین نذر و قربانی
نذر می تواند شامل انجام قربانی کردن باشد اما برای قربانی کردن نیازی به نذر کردن نیست و قربانی را می توان بدون بیان نذر صورت داد.
نتیجه
آیات تورات، صحف انبیاء و قرآن در خصوص نذر کردن رهنمودهای کافی را ارائه نموده اند. نذر کردن بغیر از اصولی که در آیات فوق آمد دارای آداب ظاهری و مناسک خاصی نیست. نه در تورات نه در قرآن. لیکن پایبندی به کلام الهی و تقوای الهی مهمترین فاکتور پذیرش هر عمل صالح است، چه صلات و انفاق باشد، چه نذر و قربانی و روزه.