منظور از امانت در آیه 72 سوره احزاب، مسخر شدن آسمان ها و زمین و آنچه در آنهاست برای انسان است. اما انسان آسمان و زمین را بجای امانت داری، به فساد کشاند:
وَسَخَّرَ لَكُم مَّا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مِّنْهُ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿الجاثية: ١٣﴾
و آنچه را در آسمانها و آنچه را در زمين است برای شما مسخر گردانید؛ همه از طرف اوست. قطعاً در اين [امر] براى مردمى كه مىانديشند نشانههايى است.
قبلا در پست در خصوص امانت به این سوال پاسخ داده شد لیکن برای توضیح بیشتر به آیات ذیل توجه فرمایید:
در آیات زبور نیز به این امانت دهی اشاره فرموده و می فرماید:
پس انسان چیست که او را به یادآوری، وبنی آدم که از او تفقد نمایی؟ 5 او را از فرشتگان اندکی کمتر ساختی و تاج جلال و اکرام را بر سراو گذاردی. 6 او را بر کارهای دست خودت مسلط نمودی، و همهچیز را زیر پای وی نهادی، 7 گوسفندان و گاوان جمیع، و بهایم صحرا را نیز؛ 8 مرغان هوا و ماهیان دریا را، و هرچه بر راههای آبها سیر میکند. 9 ای یهوه خداوند ما، چه مجیداست نام تو در تمامی زمین! (صحیفه مزامیر فصل 8 آیات 4 تا 9)
در آیات فصل اول صحیفه پیدایش تورات نیز به این مهم اشاره شده است:
و خدا گفت: «آدم را بصورت ما و موافق شبیه ما بسازیم تا بر ماهیان دریا و پرندگان آسمان وبهایم و بر تمامی زمین و همه حشراتی که بر زمین میخزند، حکومت نماید.» (تورات صحیفه پیدایش فصل 1 آیه 26)
و دقیقا بواسطه امانت حکمرانی کردن بر آسمانها و زمین است که انسان به "خلیفه" یعنی جانشین خداوند مسمی شده است. چرا که میتواند مثل خداوند بر آسمانها و زمین تسلط داشته باشد:
وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَن يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿البقرة: ٣٠﴾
و هنگامی که گفت پروردگار تو به فرشتگان که جانشینی در زمین قرار خواهم داد ، گفتند آیا قرار دهی در زمین آن را که فساد جوید در آن و خون ریزد حالی که ما ستایش و سپاس تو گوئیم و تو را تقدیس کنیم گفت من میدانم آنچه را که نمیدانید
این انسان جانشین (یا خلیفه) مودی یا امانت دار، تسلط بر آسمانها و زمین است.
نتیجه
منظور از امانت عرضه شده بر انسان که در آیه 72 سوره احزاب بدان اشاره شده، مسخر شدن آسمانها و زمین و هر آنچه در آنهاست برای انسان است. بدین ترتیب که این امانت بر انسان عرضه شد و انسان این مسئولیت را پذیرفت تا بجای خداوند بر زمین و آنچکه در آن است و آسمان حکومت نماید!