منظور از کلمه شاهدان یا شهیدان بینندگان و حاضران است.
با توجه به آیات قرآن وانجیل میتوان به مصادیقی از این شهدایی که در محکمه نفوس حاضر هستند دست یافت.
۱. فرشتگان مخصوص هر نفس بعلاوه روح و ملائک دیگر
سوره ق:
إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيَانِ عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِيدٌ ﴿١٧﴾ مَّا يَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ﴿١٨﴾...وَجَاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَّعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ ﴿٢١﴾
هنگامى كه آن دو فرشته فراگيرنده در جانب راست و جانب چپ او نشسته‌اند هر چيز را فرامى‌گيرند. (۱۷)هيچ كلامى نمى‌گويد مگر آنكه در كنار او مراقبى حاضر است. (۱۸)...همراه هر کسی راهبری و شاهدی فراز آید (۲۱)
سوره انفطار:
وَإِنَّ عَلَيْكُمْ لَحَافِظِينَ ﴿١٠﴾ كِرَامًا كَاتِبِينَ ﴿١١﴾ يَعْلَمُونَ مَا تَفْعَلُونَ ﴿١٢﴾
بر شما نگهبانانی معین شده است (۱۰) که نویسندگانی گرامی‌اند (۱۱) آنچه می‌کنید می‌دانند (۱۲)
سوره نبا:
يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَالْمَلَائِكَةُ صَفًّا لَا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَنُ وَقَالَ صَوَابًا ﴿۳۸﴾
روزى كه روح و فرشتگان به صف مى ايستند وسخن نگويند مگر كسى كه رحمان به او رخصت دهد و سخن راست گويد (۳۸)
۲.پیامبران و صالحان زمانه و خردمندان که در دادگاه امت خود در قیامت شاهد یعنی حاضر می باشند و در پروسه داوری شرکت میکنند.
سوره نسا:
فَكَيْفَ إِذَا جِئْنَا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ وَجِئْنَا بِكَ عَلَى هَؤُلَاءِ شَهِيدًا ﴿۴۱﴾
و حال [آنان] چگونه باشد آنگاه كه از هر امتى شاهدى به ميان آوريم و تو را گواه بر اينان آوريم (۴۱)
سوره نحل:
ثُمَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يُخْزِيهِمْ وَيَقُولُ أَيْنَ شُرَكَائِيَ الَّذِينَ كُنْتُمْ تُشَاقُّونَ فِيهِمْ قَالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَالسُّوءَ عَلَى الْكَافِرِينَ﴿۲۷﴾
سپس در روز قيامت آنان را خوار سازد و فرمايد كجا هستند شريكان من كه شما درباره آنان مناقشه مىكرديد؟ دانشوران گويند امروز خوارى و عذاب نصيب كافران است (۲۷)
نمونه ای از صحنه داوری قیامت و شاهد بودن عیسی بن مریم بر امتش را در غالب کفتگویی در سوره مائده میبینیم که مصداق مبرهنی بر شاهد بودن عیسی در قیامت بر امتش است:
مائده:
و چنین بود که خداوند گفت ای عیسی بن مریم آیا تو به مردم گفتی که من و مادرم را همچون دو خدا به جای خداوند بپرستید؟ گفت پاکا که تویی مرا نرسد که چیزی را که حد من و حق من نیست گفته باشم، اگر گفته بودم بی‌شک می‌دانستی که آنچه در ذات من است می‌دانی و من آنچه در ذات توست نمی‌دانم، تویی که دانای رازهای نهانی (۱۱۶) به آنان چیزی جز آنچه به من فرمان داده‌ای نگفته‌ام گفته‌ام که خداوند را که پروردگار من و پروردگار شماست بپرستید، و مادام که در میان آنان بودم بر آنان شاهد و ناظر بودم و چون روح مرا گرفتی تو خود [ناظر و] نگاهبان آنان بودی و تو بر همه چیز شاهدی (۱۱۷) اگر آنان را عذاب کنی، بندگان تو هستند، و اگر از آنان درگذری تو پیروزمند فرزانه‌ای (۱۱۸)
انجیل لوقا ۳۲:۱۱
مردم نینوا در روز داوری با این طبقه برخاسته، بر ایشان حکم خواهند کرد زیرا که به موعظه یونس توبه کردند و اینک در اینجا کسی بزرگتر از یونس است.
انجیل لوقا ۳۱:۱۱
ملکه جنوب در روز داوری با مردم این فرقه برخاسته، بر ایشان حکم خواهد کرد زیرا که از اقصای زمین آمد تا حکمت سلیمان را بشنود و اینک در اینجا کسی بزرگتر از سلیمان است.
انجیل متی ۲۸:۱۹
عیسی ایشان را گفت، هرآینه به شما می‌گویم شما که مرا متابعت نموده‌اید، در معاد وقتی که پسر انسان بر کرسی جلال خود نشیند، شما نیز به دوازده کرسی نشسته، بر دوازده سبط اسرائیل داوری خواهید نمود.
۳. اعضای بدن
سوره نور:
يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۲۴﴾
در روزى كه زبان و دستها و پاهايشان بر ضد آنان براى آنچه انجام مى دادند شهادت مى دهند (۲۴)
چند مصداق از شهدای فردای قیامت را باتوجه به آیات دیدیم ومسلما با توجه به آیات نمونه های دیگری نیز میشود پیدا کرد.