آیا غافل بودن حین ارتکاب یک معصیت می تواند دلیلی برای نوشته نشدن آن گناه باشد؟

Question

سلام.ميخواستم بپرسم كه وقتى انسانى گناهى مرتكب ميشود اما در هنگام آن گناه حواسش نيست كه دارد گناه ميكند آيا گناهى براى او نوشته ميشود؟ براى مثال كسى دارد غيبت ميكند اما حواسش نيست كه اين كار او غيبت است و گناه بزرگيست.آيا در آن صورت گناهى نوشته ميشود؟

Answer 1

سلام علیکم، پاسخ شما در پیام آیه ذیل قرار دارد:

وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَن يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا اللَّهُ وَلَمْ يُصِرُّوا عَلَىٰ مَا فَعَلُوا وَهُمْ يَعْلَمُونَ ﴿آل‌عمران: ١٣٥﴾

و کسانی که چون کار فاحشه ای را مرتکب شدند یا بر خویشتن ستم روا داشتند الله را یاد کنند و برای گناهانشان آمرزش خواهند و چه کسی جز الله گناهان را می‌آمرزد؟ و بر کارهایی که کرده‌اند اصرار نمی ورزند و متوجه (اشتباه) می شوند.

دوست گرامی، مطابق نص صریح تورات، انجیل و قرآن هیچ بشری پاک نیست و همه انسانها حتی پیامبران مرتکب گناه های متعدد شده اند و ظالم و ستمکارند. بطوریکه قرآن صریحا می فرماید:

.. فلَا تُزَكُّوا أَنفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَىٰ ﴿النجم: ٣٢﴾

... از خودتان به پاکی یاد نکنید الله به آنکس که تقوا دارد داناتر است

پس حتی بر کسی که حواسش جمع است و گناه می کند واجب است که تغییر رویه دهد و بسوی الله بازگشت کند:

توبه کنید، زیرا ملکوت آسمان نزدیک است (انجیل صحیفه متی فصل 3 آیه 2)

Comments

عبور از چراغ قرمز  چه در حالت حواس پرتی و چه به عمد تخطی از قانون بحساب می آید و باید توجه کنید که افسر حسب حواس رانندگان قضاوت نمی کند، بلکه حسب قانون قضاوت می کند. بهمین ترتیب قانون الله نیز ثابت و مشخص است و حواس پرتی یا تعمد ما چیزی از تخطی ما نسبت به قانون الله را کم نمی کند. تنها تفاوت آن است که در پیشگاه الله (تا وقتی زنده هستیم) می توان توبه کرد و تغییر رویه داد، اما افسر راهنمایی توبه رانندگان را قبول نمی کند.

لطفا چنانچه از هر پاسخی قانع نشدید یا نکات دیگری را می خواستید مطرح کنید، ذیل همان سوال "دیدگاه" بگذارید. گشودن یک سوال جدید تنها برای سوالاتی مجاز است که یا کلا موضوعی جدید داشته باشند یا زاویه ای جدید را مطرح سازند. همچنین لطفا برای سوالاتتان تیتر بامسمی اتخاذ کنید و بخش برچسب ها را با کلمات کلیدی مرتبط با آن سوال تکمیل نمایید.

Answer 2

غیبت که نیت واضحی دارد معمولاً.. اما نزد الله قصد و نیت عمل مهم است مثلاً:

هر‌که انسانی را بزند و او بمیرد، هر آینه کشته شود12اما اگر قصد او نداشت، بلکه خدا وی را بدستش رسانید، آنگاه مکانی برای تو معین کنم تا بدانجا فرار کند13

سفر خروج 21

Comments

اما برای تشخیص عمد بودن، تورات به نیت فرد کاری ندارد! بلکه به نحوه انجام فعل می پردازد:

و اگر او را به آلت آهنین زد که مرد، او قاتل است و قاتل البته کشته شود. 17 و اگر او را بادست خود به سنگی که از آن کسی کشته شود، بزند تا بمیرد، او قاتل است و قاتل البته کشته شود. 18 و اگر او را به چوب دستی که به آن کسی کشته شود، بزند تا بمیرد، او قاتل است و قاتل البته کشته شود. 19 ولی خون، خود، قاتل رابکشد. هرگاه به او برخورد، او را بکشد. 20 و اگراز روی بغض او را با تیغ زد یا قصد چیزی بر اوانداخت که مرد، 21 یا از روی عداوت او را بادست خود زد که مرد، آن زننده چون که قاتل است البته کشته شود، ولی خون هرگاه به قاتل برخورد، او را بکشد.  22 «لیکن اگر او را بدون عداوت سهو تیغ زندیا چیزی بدون قصد بر او اندازد، 23 و اگر سنگی را که کسی به آن کشته شود نادیده بر او بیندازد که بمیرد و با وی دشمنی نداشته، و بداندیش اونبوده باشد، 24 پس جماعت در میان قاتل و ولی خون برحسب این احکام داوری نمایند (تورات صحیفه اعداد فصل 35 آیات 16 تا 24)

---

بله شاید از 90 درصد قاتل ها هم بپرسید هیچ کدام قصد کشتن مقتول را نداشتند اما مسئله‌ی "سهواً" که در سفر خروج 21 مطرح شده بود در سفر اعداد 35 بسط داده شده، آیه 22 به موضوعی اشاره میکند که عمل یک اتفاق تصادفی و اجتناب ناپذیر برای قاتل بوده. به ادامه آیات توجه بفرمائید:

22.  و اگر غفلتاً بدون دشمنی او را هل دهد یا هر آلتی را بدون قصد به طرف او بیندازد. . .
23.  یا سنگی را كه با آن خواهد مرد بدون توجه بر او بیندازد و بمیرد وی دشمن او نبوده و بدی او را نمی‌خواسته است.
24.  آن جمعیت  بین ضارب و آن ولی خون براساس این احكام داوری كنند.
25.  آن جمعیت آن قاتل را از دست آن ولی خون برهانند و وی را به شهر پناهگاهش كه به آن‌جا گریخته بود بازگردانند و تا درگذشتن آن كُوهِن بزرگ كه  با روغن مقدس مسحش كرده است در آن ساكن بماند.

---

سهوا و بدون توجه یعنی از روی تصادف، بی اطلاع، حادثه وار..مثلا در ارتفاع مشغول کار است که ناگهان چکش از دستش می لغزد و می افتد روی سر کسی و او کشته می شود.. نه اینکه با اطلاع به زیان آور بودن، کاری را انجام دهد و بعد بگوید "نیت کشتن" نداشتم!

---

مطابق آیه 15 همین باب، مسائل مطرح شده در ادامه مربوط به عمل سهوی بوده منتها کسی نمیتواند ادعا کند "با آجر به کله فلانی زدم اما قصد کشتنش را نداشتم" به همین خاطر بود که بنده عرض کردم غیبت و امثالهم معمولاً نیت واضحی دارد